Kowal – ginący zawód

Niegdyś kowale zajmowali się wyrobem przedmiotów użytkowych niezbędnych w życiu codziennym, a także w gospodarstwie. Były to przedmioty oczywiście z metalu takie jak kociołki, podkowy, gwoździe, narzędzia, a także broń biała. Kowale zajmowali się też podkuwaniem oraz pielęgnacją końskich kopyt. Czasem ktoś taki był nazywany również podkuwaczem. Zawód kowala był bardzo rozpowszechniony w przeszłości i w każdej wsi musiała znajdować się kuźnia.

Praca kowala w dawnych czasach była bardzo ciężka. W zasadzie oprócz młota i miechu, kowal nie używał innych narzędzi. Połączenie dwóch metali wymagało dużych umiejętności i polegało na ich wzajemnym zgrzewaniu. To zgrzewanie dwóch metali trwało nawet kilka godzin. Dzisiaj mamy do tego narzędzia. Wystarczy umieć obsługiwać spawarkę i można łączyć metale w dowolny sposób, w bardzo krótkim czasie. Na wyposażeniu kuźni były w owych czasach najczęściej narzędzia proste, a elektryczności we wsi jeszcze nie było. Silniki spalinowe, które również mogły by ułatwić pracę były zdecydowanie za drogie. Kowalstwo często przechodziło z ojca na syna. Starzy kowale, którzy jeszcze żyją,a wykonywali kiedyś zawód kowala mówią, że rzemiosło to było bardzo popłatne. Często rodzice, którzy wysyłali syna na naukę tego rzemiosła widzieli w nim dla syna dobrą przyszłość. Sto lat temu, aby zostać kowalem trzeba było skończyć tzw. kurs podkuwacki, który trwał 3 lata. Po ukończeniu takiego kursu posiadało się licencję na podkuwanie koni.

Podkuwanie koni

Podkuwanie koni to była bardzo odpowiedzialna praca – z powodu okulawienia zwierzęcia klient mógł zażądać nawet odszkodowania. Kowal oprócz podkuwania koni musi się znać na wielu rzeczach. Także na stolarstwie. Musiał umieć nie tylko naprawiać, ale też zrobić narzędzia.

Kowal od narzędzi rolniczych

Kowal naprawiał głównie narzędzia rolnicze, szczególnie klepał lemiesze, a także obręcze do kół drewnianego wozu.

Wraz z rozwojem przemysłu, a co za tym idzie procesów wytwarzania różnych przedmiotów coraz bardziej zawód kowala tracił na znaczeniu i z czasem przestał być praktykowany. Zawód kowala zaczął zanikać i dziś już jedyne co możemy zobaczyć to zabytkową kuźnię w muzealnych skansenach.

W dzisiejszych czasach obserwuje się odrodzenie tego zawodu w wyniku mody na przedmioty użytkowe wykonane ręcznie. Ręcznie kute elementy dekoracyjne stosowane w budownictwie to np balustrady, płoty, poręcze, ogrodzenia.. Ręczna praca kowala umożliwia wytwarzanie na zamówienie bardzo indywidualnych i nietuzinkowych form oraz przedmiotów o oryginalnej i niepowtarzalnej formie.